Blok w siatkówce jest jednym z najtrudniejszych aspektów gry. Skuteczne zagranie blokiem jest możliwe tylko, jeśli w odpowiedni sposób zsynchronizuje się kilka elementów, zarówno fizycznych, jak i technicznych. Skuteczny blok gwarantuje nie tylko zdobycie punktu, ale pozwala na zyskanie przewagi psychicznej nad rywalem. Dziś opowiemy co nieco o tym, jakie sekrety kryją się za skuteczny blokiem w siatkówce!
Spis treści:
Co musicie wiedzieć o bloku w siatkówce?
Oglądając siatkarskie transmisje, bądź kibicując na pełnej hali wydawać się może, że w bloku nie ma nic trudnego. Ot, wyskok w górę z wyprostowanymi rękoma. Nic bardziej mylnego. Wykonanie próby bloku, nie mówiąc o skutecznej akcji, wymaga niezwykłej koordynacji ruchowej, ogromnej siły nóg, a także umiejętnego czytania gry przez zawodników. Poniżej znajdziecie wszystko, co musicie wiedzieć o bloku w siatkówce.
Po co wykonywać blok w siatkówce?
Celem bloku jest oczywiście powstrzymanie akcji rywala. Może to nastąpić bezpośrednio – poprzez zablokowanie ataku w taki sposób, że piłka po uderzeniu atakującego wróci na stronę przeciwnika i dotknie parkietu, co zapewni punkt drużynie broniącej. Możemy mieć też do czynienia z blokiem pasywnym, który spowalnia impet ataku rywala. Blok pozawala także na lepsze ustawienie się libero i innych obrońców i jest pierwszym elementem obrony w siatkówce.
Kto może wykonać blok?
Próbę bloku mogą wykonywać jedynie zawodnicy, którzy w momencie wprowadzania piłki do gry (czyli w momencie zagrywki swojej ekipy, bądź drużyny rywali) znajduje się przy siatce. Zawodnik z tzw. drugiej linii, a więc taki nie znajdujący się przy siatce, nie może wykonywać bloku. Zgodnie z przepisami gry blok może wykonać maksymalnie trzech zawodników.
Jak wykonać blok?
Aby wykonać blok niezbędne jest wykonanie kilku, niezwykle trudnych elementów, w odpowiednim momencie.
Czytanie gry
Odpowiednie przewidywanie akcji rywali jest niezbędne, by myśleć o wykonaniu skutecznego bloku. Gdy przeciwnik dysponuje dobrym przyjęciem, a rozgrywający ma komfort w wyborze zawodnika do ataku, wykonanie skutecznego bloku jest niezwykle trudne. Zawodnicy blokujący mają ułamki sekund, by zadecydować, w którą stronę wykonać ruch. Obserwowanie ustawienia ciała rozgrywającego rywali, umiejętność wyciągania odpowiednich wniosków w czasie gry, a także intuicja czy łut szczęścia są dla blokujących niezbędne.
Przesuwanie się bloku
Rozciągnięta na długości 9,5 metra siatka jest czymś w rodzaju pasa ruchu dla blokujących. Zawodnicy, którzy mają ambicję, by zablokować rywala, często muszą błyskawicznie przesuwać się na blisko dziesięciometrowym odcinku. W teorii zawodnicy powinni to robić krokiem odstawno-dostawnym. Niestety, szybkość gry, a także szerokość siatki do siatkówki, często to uniemożliwia, dlatego najczęściej zawodnicy przesuwają się szybkim krokiem skrzyżnym, polegającym na krzyżowaniu nóg podczas biegu. Ważne jest, aby ruch rozpocząć nogą kierunkową, dzięki czemu tułów zostanie skierowany w kierunku ruchu. Następnie należy przenieść nogę dostawną nad sobą stawiając ją w punkcie odbicia, odwrócić się na niej, w celu ustawienia się do siatki przodem i wykonać wyskok do bloku.
Wyskok
Wyskok do bloku jest – przynajmniej w teorii – wykonywany obunóż. Jeśli zawodnicy blokujący odpowiednio rozczytali zamiary rozgrywającego, to mają szansę na wykonanie dobrego wyskoku. Jeśli jednak rywal zdołał ich oszukać, to często, przy wykonywaniu biegu skrzyżnego, wyskok do bloku wykonywany jest z jednej nogi. Jeśli zawodnik wyskakuje do bloku daleko od miejsca, z którego będzie wykonywany atak, a przesuwa się w to miejsce podczas lotu, mamy wówczas do czynienia z tzw. lotnym blokiem, który najczęściej jest nieskuteczny.
Ułożenie rąk
Aby mówić o dobrym bloku niezbędne jest prawidłowe ułożenie rąk. Ramiona powinny znajdować się blisko siatki, z kolei dłonie i przedramiona powinny być skierowane w dół, w kierunku środka boiska rywala, a także muszą być przełożone na drugą stronę siatki. Należy pamiętać o wyprostowaniu rąk, usztywnieniu w stawach łokciowych, barkach i nadgarstkach. Niestety, ze względu na szybkość wydarzeń, często nie sposób odpowiednio ułożyć rąk do bloku. Wówczas należy odchylić dłonie i przedramiona do tyłu i podjąć próbę wybloku.
Blok, a wyblok
Blok rozpoczyna się rzecz jasna od próby jego wykonania. Jeśli atakujący mimo wszystko ominie blok i zdobędzie punkt lub wyrzuci piłkę w aut mówimy wówczas o bloku nieskutecznym. Jeśli jednak piłka odbije się od rąk blokujących, to możemy mówić o bloku skutecznym.
Jeśli piłka po odbiciu przez blokujących spadnie na parkiet po stronie ekipy atakującej mamy do czynienia z blokiem punktowym. Popularna „czapa”, czyli to, jak w żargonie siatkarskim nazywa się spektakularny blok, zdarza się jednak stosunkowo rzadko. O wiele częściej spotykamy tzw. blok pasywny, czyli wyblok.
Blok pasywny to akcja, w której piłka zostaje dotknięta przez blokujących i zostaje podbita przez jednego z zawodników drużyny broniącej. Wyblok znacznie obniża prędkość zbitej piłki i pozwala na skuteczną obronę oraz przeprowadzenie kontrataku. Skuteczna gra wyblokiem, bądź jak zwykło się mawiać blokiem pasywnym, jest niezbędna do skutecznej gry w obronie i kontrataku. Bez dobrej dyspozycji w tym elemencie trudno myśleć o wygranej.
Odbicie piłki w bloku
Jak wiadomo w siatkówce gra się „na trzy”, co oznacza, że drużyna podczas konstruowania akcji ofensywnej ma prawo do trzech odbić. Warto jednak pamiętać, że dotknięcie piłki w bloku pasywnym, nie jest traktowane jako jedno z trzech odbić. Drużyna, po zagraniu blokiem pasywnym, może zatem rozegrać akcję składająca się z dogrania piłki do siatki, rozegrania i ataku. Jeśli piłka w krótkim czasie i bez wyraźnej intencji odbije się kilkukrotnie od rąk blokujących to drużyna również posiada prawo do rozegrania pełnej akcji.
Warto też wspomnieć o tzw. samoasekuracji bloku. Ma to miejsce w przypadku, gdy zaatakowana piłka opada po stronie siatki bronionej przez blokujących, a zawodnicy wykonujący blok są w stanie podbić piłkę przekazując do partnerów z ekipy. Takie zagranie jest jednak traktowane jako pełnoprawne odbicie, po którym drużynie przysługują już maksymalnie trzy odbicia.
Zdobycie punktu
Punkty zdobyte blokiem są niezwykle cenne i choć stanowią mniejszą część oczek zdobywanych przez zespół, to są kluczowe do sukcesu w całym spotkaniu. Punkt blokiem można zdobyć:
- bezpośrednio zatrzymując atak – jeśli piłka po zagraniu rywala i kontakcie z blokiem wyląduje bezpośrednio na parkiecie, po stronie przeciwnika, wówczas punkt jest przyznawany ekipie blokującej.
- jeśli po bloku piłka zostanie podbita przez rywali, ale nie będą oni w stanie wyprowadzić akcji, również możemy mówić o skutecznym bloku.
Błędy w bloku
Zawodnik blokujący może popełnić szereg błędów, które są niezgodne z zasadami gry w siatkówkę. Niedozwolone jest:
- Dotknięcie piłki po stronie przeciwnika przed lub w czasie wykonywania ataku przez przeciwnika.
- Blokowanie przez zawodników, którzy przed rozpoczęciem akcji nie znajdują się przy siatce.
- Blokowanie zagrywki w siatkówce przeciwnika.
- Blokowanie piłki po stronie przeciwnika poza antenkami.
- Wykonywanie bloku przez libero.
- Dotknięcie siatki przy wykonywaniu bloku (sprawdź: błędy w siatkówce).