Historia piłki ręcznej na świecie i w Polsce

Historia piłki ręcznej, zwanej w Polsce alternatywnie szczypiorniakiem ma swoje korzenie w starożytności. Już starożytni Grecy i Rzymianie chętnie grali w grę, której zasady i przebieg były bardzo zbliżone do ówczesnej piłki ręcznej. To właśnie dlatego wielu historyków zajmujących się badaniem historii sportu, doszukuje się genezy piłki ręcznej w harpastum – grze starożytnych Rzymian, lub urania – grze zespołowej, której chętnie oddawali się Grecy. Podobne do współczesnej piłki ręcznej gry okazują się jednak popularne również w innych zakątkach średniowiecznej Europy. W coś na kształt szczypiorniaka grali również Niemcy, Francuzi, Duńczycy, Czesi, Słowacy, Irlandczycy i Ukraińcy.
Jednak prawdziwa historia piłki ręcznej zaczęła się na dobre pod koniec II połowy XIX wieku w północnej Europie.

Historia piłki ręcznej na świecie

Historia piłki ręcznej na świecie wyróżniała się wieloma zwrotami. Wielokrotnie dochodziło w niej do modyfikacji przepisów i zasad gry. Aktualnie, te obowiązujące, nie zmieniają się od lat. Do najważniejszych dat w historii piłki ręcznej na świecie można zaliczyć:

● 1906 Pierwsze spisane zasady piłki ręcznej były autorstwa Holgera Nielsena. Duńczyk spisał najważniejsze zasady i regulaminowy przebieg gry. Opublikowane zostały w 1906 roku.
● 1917 Kolejne zasady dotyczące reguł tego sportu zostały spisane przez Maxa Heisera. To właśnie on w swojej publikacji z 1917 roku opisał piłkę ręczną jako sport atrakcyjny również dla kobiet. To właśnie rok 1917 oficjalnie uznaje się za początek historii piłki ręcznej, chociaż tak jak widać, była popularna, ale mniej sformalizowana już wcześniej.
● 1917 W Piłkę ręczną grają legioniści I i III Brygady Legionów Polskich. Tutaj pojawia się pierwszy raz nazwa “szczypiorniak”. Grano bowiem w obozie internowania w Szczypiornie.
● 1919 Dwa lata po sformalizowaniu zasad piłki ręcznej i określeniu jej za dyscyplinę sportu przeznaczoną również dla kobiet, Carl Schanzen rozwinął zapisy zasad gry. Skupił się jednak przede wszystkim na doprecyzowaniu zasad piłki ręcznej męskiej.
● 1925 Pierwszy, międzykrajowy oficjalny mecz piłki ręcznej miał miejsce 13 września 1925 roku. Rozgrywał się między Austrią i Niemcami z przewagą 3:6 dla Niemiec.
● 1926 Polski PZPR zmienił nazwę na PZGR (Polski Związek Gier Ruchowych). To właśnie w tym roku do listy gier oficjalnie włączono szczypiorniaka.
● 1928 Polska. Na skutek zmian ustrojowych PZGR zostaje zastąpiony PZGS (Polskim Związkiem Gier Sportowych). W tym roku można zacząć mówić o oficjalnym początku piłki ręcznej w Polsce.
● 1928 W Amsterdamie, podczas Igrzysk Olimpijskich zawiązano IAHF. Pierwszą Międzynarodową Federację Amatorskiej Piłki Ręcznej.
● 1928 Pierwsze Mistrzostwa Świata w piłce ręcznej mężczyzn. Odbyły się w Niemczech.
● 1928 W Polsce powstał Związek Piłki Ręcznej
● 1930 Mistrzostwa Polski piłki ręcznej, drużyn 11-osobowych. Od tego roku kontynuowano organizację zawodów rokrocznie. Po wojnie, w 1975 roku Mistrzostwa Polski w Piłce ręcznej wznowiono, ale już z 7-osobowym składem.
● 1936 Odbyły się pierwsze i ostatnie zawody piłki ręcznej na stadionie otwartym. Miało to miejsce podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Berlinie. Ciekawostką jest to, że taka forma meczu była specjalnym życzeniem Adolfa Hitlera. Odmiana tej piłki ręcznej nosiła nazwę Feld Handball.
● 1946 Powstało IHF – światowa organizacja odpowiedzialna za rozwój piłki ręcznej do dziś!
● 1957 Pierwsze Mistrzostwa Świata kobiet w piłce ręcznej.

Polska historia piłki ręcznej – ważne wydarzenia i osiągnięcia

Do najważniejszych osiągnięć Polaków w tym sporcie można zaliczyć stanięcie na podium w Mistrzostwach Świata i Igrzyskach Olimpijskich, ale nie tylko! Ważne daty związane z osiągnięciami Polaków w historii polskiej piłki ręcznej to przede wszystkim:

● 1976 Polacy otrzymują brązowy medal na Igrzyskach Olimpijskich w Montrealu w Piłce Ręcznej. Trenerami reprezentacji byli wówczas Janusz Czerwiński i Stanisław Majorek.
● 1982 Ponownie Polska sięgnęła po brąz. Miało to miejsce na Mistrzostwach Świata w ówczesnych RFN-ie
● 1977/1978 Śląsk Wrocław awansował do finału ówczesnej Ligi Europy w piłce ręcznej
● 1986/1987 Zespół Wybrzeże Gdańsk finalistą Pucharu Europy
● połowa lat 80. Polska wycofała się z udziału w Igrzyskach Olimpijskich organizowanych w Los Angeles.
● Początek XXI, 1999/2000 i 2001/2002 Polki dostały awans do Ligi Mistrzyń w piłce ręcznej (dotarły wówczas do ćwierćfinałów).
● 2000/2001 Polskie zawodniczki piłki ręcznej wygrały Puchar EHF.
● 2007 Polscy piłkarze ręczni na Mistrzostwach Świata dostali się aż do wielkiego finału.
Niestety trzeba przyznać, że historia piłki ręcznej w Polsce mogłaby wyglądać dużo lepiej gdyby ten sport był odpowiednio dofinansowany. Nadal w środowisku sportowym uważa się, że jest to dyscyplina sportu, która nie może konkurować z bardziej popularną siatkówką, koszykówką, czy piłką nożną. A szkoda!

Historia piłka ręczna

 


Autorem artykułów na blogu jest polska firma produkująca stroje sportowe pod marką PEHA.