Czym jest ranking FIFA i jak działa? Ranking FIFA (ang. FIFA Men’s World Ranking, FIFA/Coca-Cola World Ranking) to nic innego zestawienie reprezentacji narodowych w piłce nożnej zrzeszonych w FIFA. Celem tego rankingu jest wierne odzwierciedlenie układu sił panujących w świecie piłki nożnej. Do tworzenia rankingu wykorzystuje się wszystkie oficjalne mecze pierwszych reprezentacji narodowych, za które przydziela się punkty. Metoda przeliczania i przyznawania punktów była wielokrotnie modyfikowana – aktualna została zaprezentowana w 2018 roku. Obecnie w rankingu znajduje się 211 drużyn z całego świata.
Spis treści:
Jak jest obliczany ranking FIFA?
Ranking FIFA wyliczany jest na podstawie wzoru matematycznego:
P = Pb + I x (W – We)
Pb oznacza liczbę punktów drużyny przed rozegraniem meczu;
I – waga meczu określana na podstawie rozgrywek:
I = 5: mecz towarzyski poza terminem ustalonym przez FIFA,
I = 10: mecz towarzyski w terminie FIFA,
I = 15: mecz fazy grupowej Ligi Narodów UEFA,
I = 20: gdy jest to mecz fazy play-off lub finału Ligi Narodów UEFA,
I = 25: eliminacje mistrzostw kontynentalnych lub świata.
I = 35: mecz finałów mistrzostw kontynentalnych przed ćwierćfinałem
I = 40: mecz finałów mistrzostw kontynentalnych od ćwierćfinału wzwyż lub mecz Pucharu Konfederacji
I = 50: mecz finałów mistrzostw świata przed fazą ćwierćfinałową
I = 60: mecz finałów mistrzostw świata od ćwierćfinału wzwyż.
W – wynik meczu (1 za zwycięstwo, 0,5 za remis, 0 za porażkę)
We – spodziewany wynik meczu na podstawie różnicy między punktacją drużyny przed meczem, a rywalem.
Liderzy rankingu FIFA na przestrzeni lat
Pierwszym liderem rankingu FIFA została reprezentacja Niemiec, Mistrzowie Świata z 1990 roku. Po kwalifikacjach do kolejnego mundialu pierwsze miejsce zajęła Brazylia. Później, na krótko, najlepsze miejsce zajęły Włochy i Niemcy i na tron, na długie lata powróciła Brazylia. Dopiero mistrzowie świata 1998 i Europy z 2000 – Francja wyprzedziła Canarinhos. Jednak dwa lata później Brazylijczycy znów wrócili na fotel lidera i tam pozostali przez 5 lat. Później liderzy zmieniali się często: Włochy, Argentyna, znowu Włochy i w końcu, po zwycięstwie w Euro 2008, Hiszpania. Kolejne lata do dominacja na zmianę Brazylii i Hiszpanii. W 2011 nowym liderem została federacja Holandia, ale trwało to raptem miesiąc, gdy nowy ranking FIFA wskazał Hiszpanię na pierwszym miejscu. Po mundialu 2014 liderem klasyfikacji FIFA został mistrz świata – reprezentacja Niemiec. Lipcowy komunikat z 2015 roku ogłosił, że pierwsza lokata przypadła po raz pierwszy Argentynie, ale niebawem na czoło zestawienia wróciła Brazylia, a następnie – po raz pierwszy – Belgia. Kolejni liderzy to Argentyna, Brazylia i Niemcy. Po Mistrzostwach Świata w Rosji liderem została Francja. We wrześniu 2018 roku doszło do sytuacji, w której na najwyższym miejscu na podium były dwa zespoły – Francja i Belgia. Trwało to miesiąc, kiedy samodzielnym liderem została Belgia. W 2022 na tron powróciła Brazylia, a następnie – obecnie panująca Argentyna.
Jakie było najwyższe miejsce reprezentacji Polski w rankingu FIFA?
Reprezentacja Polski aktualnie (stan na 20 listopada 2023) znajduje się na 31. miejscu w rankingu FIFA. Seria słabszych występów polskiej reprezentacji spowodowała spadek do czwartej dziesiątki w rankingu. W tej chwili Polaków wyprzedzają takie reprezentacje piłkarskie jak Kolumbia, Japonia, Senegal, Korea Płd., Węgry czy Walia. Różnice jednak nie są duże i kilka lepszych czy gorszych spotkań danej reprezentacji może mocno zmienić ranking. Na przestrzeni lat biało-czerwoni znajdowali się na różnych miejscach. Np. w 2013 roku zajmowali najniższe w historii polskiej piłki – 78. miejsce. Z kolei najlepszy wynik to znakomite 5. miejsce. Przed nami były tylko Brazylia, Niemcy, Argentyna i Szwajcaria, a dalej w rankingu były takie potęgi jak Hiszpania, Włochy, Francja czy Anglia. Wówczas selekcjonerem polskiej kadry był Adam Nawałka. Na koncie Polaków znajdowało się 1318 punktów. Nasza kadra miała za sobą dobry turniej Euro we Francji, świetnie też radziliśmy sobie w eliminacjach do mundialu w Rosji. To sprawiło, że polska awansowała właśnie na piąte miejsce. Zawodnikami naszej kadry byli Łukasz Piszczek, Jakub Błaszczykowski oraz Robert Lewandowski.
Kontrowersje i krytyka rankingu FIFA
Metoda obliczania zestawienia FIFA w pierwszych latach jego istnienia wzbudzała kontrowersje. Problematyczny stal się brak meczów rozgrywanych przez gospodarzy turniejów rangi mistrzowskiej. Wszak gospodarz nie bał udziału w eliminacjach i w tym czasie, gdy inne zespoły grały ważne i wysoko punktowane mecze o awans na turniej, oni grali jedynie mecze towarzyskie, które nie były tak wysoko punktowane. Trudno było takiemu zespołowi wyprzedzić inne w rankingu. Problem ten został rozwiązany dopiero przed mistrzostwami Euopy w 2016 roku. Francja, jako gospodarz została przypisana do grupy, w której była nieparzysta ilość drużyn. Zespół, który w danej kolejce pauzował, grał towarzyskie starcie z Francuzami i spotkanie to było punktowane tak samo jak mecze eliminacyjne.
Wcześniej reformy zostały wprowadzane w 1999, 2006, 2013 i 2014 roku. Najnowsza reforma miała miejsce w 2018 roku. Nowy sposób oznacza, że nie jest już liczona średnia roczna punktów oraz nie ustala się siły rywala na podstawie konfederacji, do której należy.