Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, powszechnie znane jako Euro, są jednym z najbardziej prestiżowych turniejów piłkarskich na świecie. Od swojego powstania w 1960 roku turniej ten był areną widowiskowych zmagań między najlepszymi drużynami z całego kontynentu. W niniejszym artykule przyjrzymy się historii Mistrzostw Europy, ich ewolucji oraz częstotliwości, z jaką odbywają się te wyjątkowe zawody.
Spis treści:
Początki Mistrzostw Europy w piłce nożnej
Pierwsze Mistrzostwa Europy odbyły się w 1960 roku w Francji. Wówczas turniej ten miał charakter skromny, zaledwie cztery drużyny brały udział w finałach. Zespół Związku Radzieckiego ostatecznie triumfował, pokonując Jugosławię w finale.
Historia Mistrzostw Europy w piłce nożnej – kolejne Euro
Drugi turniej mistrzowski odbył się 1964 roku w Hiszpanii. 21 czerwca Hiszpania pokonała ZSRR. Cztery lata później – 1968 – impreza przeniosła się do Włoch – tam również gospodarze triumfowali, pokonując Jugosławię. Inaczej było w roku 1972 – Mistrzostwa rozgrywano w Belgii, a triumf odniosła reprezentacja RFN. Tradycja ta została podtrzymana podczas Euro 1976, kiedy to Mistrzem Europy została Czechosłowacja, a finały odbyły się na boiskach w Jugosławii.
Duże zmiany w turnieju – rozgrywki grupowe i maskotka
Rok 1980 przyniósł pierwsze zmiany. Dotychczas w turnieju brały udział tylko cztery zespoły, a jego formuła to dwa mecze półfinałowe, mecz o 3. miejsce i finał. ME w 1980 roku – gospodarzem były Włochy – gościły 8 zespołów. Były to też pierwsze mistrzostwa, które miały swoją maskotkę – był nią Pinokio. Drużyny podzielono na dwie grupy. Zwycięzcy grup grali w meczu finałowym, a zdobywcy 2. miejsc, grali mecz o trzecie miejsce. Zwycięzcą została ekipa RFN. Nieco inaczej było podczas mistrzostw w piłce nożnej mężczyzn w 1984 roku we Francji. Tam również wzięło udział 8 drużyn z podziałem na 2 grupy, ale cztery z zespołów rozgrywały mecze w systemie pucharowym – półfinały, mecz o 3. miejsce oraz finał. Złoty medal zdobyli Francuzi. Cztery lata później turniej finałowy rozgrywany był w RFN. W finale w Monachium Holandia pokonała ZSRR. Kolejna era zakończyła się w 1992 roku. To był ostatni turniej na 8 zespołów. Było to też ostatnie Euro, kiedy za zwycięstwo w fazie grupowej przyznawano 2 punkty – potem przyznawano 3. Z turnieju wykluczono też reprezentację Jugosławii ze względu na trwający tam konflikt. Wobec tego awans przyznano Danii, której nie udało się zakwalifikować w eliminacjach. Duńczycy – bez przygotowań – zdołali rozegrać znakomity turniej i wygrać złoto.
UEFA wprowadza kolejne zmiany – reprezentacja Polski na turnieju
Gospodarzem Euro 1996 była Anglia. W turnieju narodów Europy wzięło udział 16 reprezentacji podzielonych na 4 grupy. Rozegrano też ćwierćfinały. W finale Niemcy wygrały z Czechami. Dwie bramki w tym spotkaniu strzelił Olivier Bierhoff. Mistrzostwa Europy w piłce nożnej mężczyzn w 2000 były rozgrywane w dwóch państwach – Belgi i Holandii. Gospodarzem finału był stadion w Rotterdamie, a zagrali w nim Francuzi i Włosi. Po 90 minutach był remis – gola na wagę tytułu mistrza zdobył David Trezeguet w dogrywce. Cztery lata później najlepsze zespoły przyjechały do Portugalii. W drużynie gospodarzy brylował Cristiano Ronaldo – zespół wyszedł z grupy, przebrnął aż do finału, gdzie przegrał z Grecją. Turniej w 2008 roku jest szczególny dla polskich kibiców – udział w mistrzostwach wywalczyła reprezentacja Polski, która trafiła do grupy B. Polacy nie wypadli dobrze w turnieju Euro – przegrali z Niemcami i Chorwacją i zremisowali z Austrią. Gospodarzem finałów były Austria i Szwajcaria i triumfatorem Hiszpania. Euro 2012 też są dla nas wyjątkowe – gospodarzem Mistrzostw Europy zostały bowiem Polska i Ukraina. Biało-Czerwoni zremisowali z Grecją i Rosją, ale porażka z Czechami sprawiła, że nie wyszli z grupy. Po zanotowaniu świetnych występów, triumfatorem ponownie zostali Hiszpanie, którzy zdołali obronić tytuł. Turnieje Euro odbywają się co cztery lata, tak więc kolejne przypadły na 2016 rok. Gospodarzem byli Francuzi, którzy doszli aż do finału, w którym ulegli Portugalii. W finałach zagrały 24 reprezentacje podzielone na 6 grup. Odbyła się też 1/8 finału. Polacy zaprezentowali się świetnie dochodząc do ćwierćfinału, w którym ulegli po rzutach karnych późniejszemu mistrzowi.
Przełożone Euro w piłce nożnej oraz turniej piłkarski Euro 2024
Euro 2020 pierwotnie miało odbyć się w 11 miastach, w 10 krajach. Z powodu pandemii COVID-19 turniej został rozegrany w 2021 roku. Polacy zakwalifikowali się na turniej, ale z grupy nie wyszli. Zwyciężyli Włosi. Kolejne mistrzostwa odbędą się w 2024 roku, gospodarzem będą Niemcy. Awans do mistrzostw uzyskali Polacy i w grupie D zmierzą się z Francją, Holandią i Austrią.