We współczesnym futbolu rola dyrektora sportowego jest jedną z najważniejszych ról. Dyrektor sportowy zarządza budżetem, szuka wzmocnień i decyduje o kształcie kadry i ma długofalową wizję rozwoju zespołu. Dobiera piłkarzy do aktualnej taktyki, organizuje życie codzienne w klubie, zatrudnia i zwalnia trenerów. Inny słowy – dyrektor sportowy to dla klubu ktoś, kto spina w firmie absolutnie wszystko w kwestii sportowej. Dodatkowo współtworzy klubowy marketing (choć w nieco mniejszym stopniu). Pomaga też w organizacji klubowej akademii piłkarskiej, tak by jej filozofia była spójna z filozofią i wizją pierwszego zespołu.
Spis treści:
Funkcje i obowiązki dyrektora sportowego
Jedną z głównych funkcji dyrektora sportowego jest planowanie transferów do zespołu. To on powinien zabezpieczyć odpowiednią kwotę w budżecie, zlecić obserwacje działowi skautingowemu, ocenić przydatność danego zawodnika do długofalowej wizji klubu (uprzednio tworząc profile graczy na danych pozycjach), wynegocjować umowę z klubem macierzystym zawodnika, wynegocjować kontrakt z piłkarzem i wszelkie inne płatności itp. Działalność na rynku transferowym i jego znajomość jest więc nieodzowna. Zawód dyrektora sportowego oznacza także dobieranie trenera pierwszej drużyny: wybór odpowiedniego profilu szkoleniowca, spójność wizji trenera i klubu czy – rzecz jasna – sprawy finansowe i oczekiwania finansowe. Kolejnym z obowiązków w pracy dyrektora sportowego jest bycie łącznikiem pomiędzy działem sportowym, a innymi działami w klubie i współpraca na polu dział sportowy – skauting, dział sportowy – zarząd klubu – w tym prezes i wiceprezes, dział sportowy – dział marketingu czy wreszcie dział sportowy – dyrektor akademii.
Kompetencje i umiejętności niezbędne dla dyrektora sportowego w piłce nożnej
Co jest potrzebne, by zostać dyrektorem sportowym? Przede wszystkim wiedza o piłce nożnej, znajomość aktualnego rynku piłkarskiego, wiedza skautingowa, umiejętność odczytywania raportów skautów i interpretacji danych statystycznych. Te umiejętności są przydatne w ocenie potencjalnego transferu do klubu i dopasowanie zawodnika do konkretnej roli w drużynie i do oczekiwań wystosowanych przez trenera piłki nożnej. Współpraca na linii dyrektor sportowy – trener jest kluczowa – dobra współpraca tych dwóch ludzi, wzajemne rozumienie się, często decyduje o sukcesie bądź porażce zespołu. Dyrektor sportowy w klubie to jeden z jego liderów – musi mieć zatem odpowiednią osobowość i charyzmę potrzebną do bycia jedną z głównych osób w danej organizacji. Co będzie jeszcze przydatne? Z pewnością umiejętność zarządzania w sporcie, umiejętność zarządzania finansami i negocjacji – jakże przydatnej podczas rozmów dotyczących wysokości kontraktu zawodnika czy trenera, negocjowania kwoty odstępnego z klubem macierzystym czy wysokość subwencji. Dyrektor sportowy to osoba, która dobrze porusza się też w kanonach prawa sportowego.
W polskiej piłce nożnej rola dyrektora sportowego jest jeszcze mało wykorzystywana. Część wysokokwalifikowanych klubów sportowych grających w takich rozgrywkach jak Ekstraklasa, czy I Liga posiada jednak taka osobę. Taką osobę mają z drużynie Lecha Poznań, dyrektorów sportowych posiadają też m.in. Cracovia, Raków Częstochowa, Legia Warszawa, Korona Kielce, Zagłębie Lubin czy Pogoń Szczecin.
Wykształcenie i doświadczenie konieczne dla dyrektora sportowego
Do niedawna ciężko było jednoznacznie określić poziom w kierunek wykształcenia osoby starającej się o pracę dyrektora sportowego. Naprzeciw temu problemowi przyszedł Polski Związek Piłki Nożnej. W Szkole Trenerów PZPN powstał kurs na dyrektora sportowego PZPN. Ukończenie takiego specjalistycznego kursu dyrektora sportowego klubu ma być jednym z warunków do objęcia tejże posady w klubie na poziomie sportowym. Kandydatem na specjalistyczny kurs dyrektora sportowego klubu może być osoba, która posiada minimum dwuletnie doświadczenie w pionie sportowo-organizacyjnym klubu minimum na czwartym poziomie rozgrywek drużyn męskich lub minimum na drugim poziomie rozgrywek żeńskich. Kursant musi także pozytywnie przejść rozmowę kwalifikacyjną. Pierwszy kurs został przeprowadzony w 2021 roku w Szkole Trenerów PZPN w Białej Podlaskiej. Absolwent kursu na dyrektora może pełnić tę funkcję w strukturze wszystkich polskich klubów – szczególnie tych w dwóch najwyższych klas rozgrywkowych.
