Prawidłowa postawa siatkarska to klucz do dobrej gry. Każdy, kto sądzi, że w siatkówce kluczową rolę odgrywają jedynie dłonie, jest w sporym błędzie – prawidłowe odbicie piłki jakimkolwiek sposobem jest niemożliwe, gdy właściwa postawa siatkarska nie jest zachowana. Przeanalizujmy zatem krok po kroku, jak dochować prawideł siatkarskiego fachu!

Spis treści:
Czym jest postawa siatkarska?
Postawa siatkarska to określony układ ciała, który należy przyjąć przed wykonaniem danego elementu stosowanego w grze. Właściwa postawa siatkarska powinna zapewnić:
- zachowanie równowagi ciała
- możliwość wykonania startu w dowolnym kierunku
- sposobność do wykonania właściwej czynności z piłką
- ekonomię wysiłku mięśniowego
Te elementy to „ABC” piłki siatkowej i zdecydowanie są niezbędne, by grać na możliwie jak najwyższym poziomie.
Podstawowa postawa siatkarska charakteryzuje się przede wszystkim rozkrocznym rozstawieniem nóg na wysokości bioder. Nogi lekko ugięte, a tułów lekko pochylony – oto sekret dobre postawy siatkarskiej. Im niżej osadzony jest środek ciężkości, tym większe ugięcie kończyn dolnych i pochylenie tułowia. Ciężar ciała należy rozłożyć równomiernie – obie stopy powinny być twardo osadzone na ziemi. Ręce powinny być zgięte w łokciach i ułożone jak najbliżej tułowia, z kolei dłonie muszą znajdować się na wysokości klatki piersiowej.
Postawa siatkarska najściślej związana jest z elementem odbicia piłki. Inne czynności ruchowe w fazie wyjściowej są dość zróżnicowane zarówno w ułożeniu kończyn górnych, jak i w ustawieniu kończyn dolnych. Można przyjąć zasadę, że im dalej od siatki, a właściwie od miejsca akcji nad nią, tym niższa postawa zawodnika.
Sposoby poruszania się po boisku do siatkówki
Terminologia siatkarska wyróżnia dwa sposoby poruszania się po boisku: naturalny oraz specjalistyczny.
Do naturalnych zaliczamy:
- chód
- bieg
- wyskok
Z kolei do sposobów specjalistycznych:
- krok odstawno-dostawny
- krok skrzyżny
- wypad
- doskok
- rzut
- pad
Postawa siatkarska najściślej związana jest z najważniejszym elementem gry w siatkówkę, czyli odbiciem piłki sposobem górnym, czyli innymi słowy zagranie palcami obu dłoni. Aby prawidłowo wykonać to zagranie należy:
- przyjąć prawidłową postawę siatkarską
- ułożyć dłonie w koszyczek, rozluźnić palce i odchylić kciuki
- w momencie gdy piłka znajduje się około 30-20 cm od twarzy, należy:
- wykonać wyprost nóg
- odbić piłkę opuszkami palców na wysokości twarzy
- ramiona muszą być ugięte pod kątem 90 stopni, a w momencie odbicia piłki częściowo je wyprostowujemy
Piłka odbita we właściwy sposób nie powinna się obracać, a tor jej opadania powinien być niemal pionowy.
Postawa siatkarska przy odbiciu sposobem dolnym
Równie często, jak sposobem górnym, wykonuje się odbicie sposobem dolnym. Najczęściej stosuje się je w przyjęciu zagrywki oraz w przypadku gry obronnej. W tej postawie siatkarskiej najważniejsze jest możliwe jak najdogodniejsze wykonanie czynności takich jak pad czy wypad, dlatego nogi muszą być ugięte, a ciało gotowe do ruchu w każdym kierunku. Technika gry nakazuje, by ręce znajdowały się jak najbliżej tułowia, a nogi ustawione są w nieco większym rozkroku. W momencie, gdy piłka zmierza w naszym kierunku należy odpowiednio ułożyć ręce – złączyć ze sobą przedramiona i łokcie oraz dłonie. Często należy wykonać ruch w kierunku piłki – w bok lub do przodu – należy wtedy pamiętać o tym, by najpierw wykonać krok w stronę piłki nogami, a nie dostawiać do niej wyłącznie przedramiona.
Postawa siatkarska przy zagrywce
Przy zagrywce sposobem górnym należy ustawić się w lekkim wykroku. Piłkę trzymamy przed głową, a ugięta ręka znajduje się na jej wysokości. W zależności od tego, którą ręką wykonuje się zagrywkę, zmienia się schemat ułożenia ciała:
- jeśli zagrywka siatkarska wykonywana jest ręką prawą, to właściwa postawa siatkarska nakazuje, aby nogą zakroczną (z tyłu) była noga prawa.
- jeśli zagrywka wykonywana jest ręką lewą to właściwa postawa siatkarska nakazuje, aby nogą zakroczną (z tyłu) była noga lewa.
W momencie podrzutu piłki odginamy tułów, wykonujemy zamach i przenosimy ciężar ciała na nogę zakroczną. Uderzeniu piłki powinno towarzyszyć wyprostowanie ciała i przeniesienie ciężaru na nogę zakroczną. Palce powinny być rozstawione i średnio usztywnione. W momencie uderzenia należy wykonać delikatny ruch do przodu, przenosząc nogę zakroczną do w kierunku siatki, by nadać piłce odpowiednią dynamikę.
Postawa siatkarska przy ataku
Jak wiecie, atak można wykonać na trzy sposoby, poprzez:
- zbicie tenisowe
- plas
- kiwnięcie
W przypadku zbicia tenisowego atakujący znajduje się bardzo blisko siatki. W zależności od ustawienia siatkarz musi wykonać określoną liczbę kroku, by dotrzeć do punktu, z którego wykonana wyskok. Tuż przed odbiciem należy obniżyć środek ciężkości i wykonać zamach. W najwyższej fazie lotu po skoku ciało wygięte jest w pałąk. Piłkę należy uderzyć w najwyższym punkcie zasięgu ręki. Przy uderzeniu należy pamiętać o skłonie tułowia i opuszczeniu ręki, którą nie wykonujemy ataku. W tej postawie siatkarskiej liczy się to, by atak wykonać możliwie jak najbardziej dynamicznie.
Drugi sposób, czyli plas, różni się od zbicia tenisowego jedynie finiszem. W przypadku zbicia uderzamy piłkę w taki sposób, by nadać jej kierunek za pomocą skrętu nadgarstka. Dodatkowo piłka jest uderzona mocno, by nadać jej jak największą prędkość. Z kolei w przypadku plasu mamy do czynienia z lekkim, ukierunkowanym odbiciem piłki w kierunku pola rywala. Trajektorię lotu piłki wyznacza dłoń.
Z kolei kiwnięcie jest przerzuceniem piłki podczas wyskoku w najsłabiej bronione przez przeciwnika miejsce. Tor piłce nadaje ręka poruszana w stawie barkowym; podczas skierowania piłki w dół ramię jest wyprostowane a nadgarstek lekko zgięty.
Postawa siatkarska w bloku
W przypadku bloku mamy do czynienia z dość specyficzną postawą. Stopy rozstawione są szeroko, a odbicie wykonywane jest obunóż. Ręce są wyprostowane w stawach łokciowych, a palce dłoni należy rozstawić tak, by tworzyły one jedną płaszczyznę. Blokując piłkę należy wykonać ruch dłońmi w dół, by piłka jak najszybciej wróciła na stronę rywala.
Ćwiczenie postaw siatkarskich to bardzo ważny punkt treningu. Błędy popełniane w tych elementach są kluczowe i mogą na długo zastopować rozwój siatkarskiej kariery.