Pressing w piłce nożnej to nieodzowny element taktyki, mający na celu wywieranie presji na przeciwniku w celu uniemożliwienia mu swobodnego rozegrania piłki oraz szybkiego odzyskania kontroli nad grą. Jest to aktywna forma obrony, która może być stosowana na różnych obszarach boiska i różnym stopniu intensywności. W tym rozdziale omówimy definicję pressing w piłce nożnej oraz przedstawimy różne rodzaje tego taktycznego narzędzia.
Na czym polega pressing? Pressing w piłce nożnej polega na szybkim i skoordynowanym nacisku na rywala – często na połowie przeciwnika – zazwyczaj w celu uniemożliwienia mu prowadzenia gry i zmuszenia go do popełnienia błędu. Jest to aktywna forma obrony, która może być stosowana na różnych obszarach boiska – od pola karnego drużyny przeciwnej aż po własne pole karne. Głównym celem pressingu jest wywarcie presji na przeciwnika w celu szybkiego odzyskania piłki oraz zaskoczenie go, uniemożliwiając mu swobodne rozegranie akcji.
Spis treści:
Rodzaje Pressingu
Pressing wysoki: Pressing wysoki polega na agresywnym nacisku na przeciwnika w jego własnej połowie lub w obrębie wręcz pola karnego. Zawodnicy starają się zablokować opcje rozegrania akcji, naciskać i zmusić przeciwnika do szybkiego oddania jej lub popełnienia błędu. Jest to często stosowany rodzaj pressingu przez zespoły, które preferują ofensywną grę wysokim pressingiem, takie jak np. Liverpool FC pod wodzą trenera piłki nożnej Jürgena Kloppa. Celem oczywiście jest jak najszybsze odebranie piłki.
Pressing średni: Ten element gry to taktyka polegająca na wywieraniu presji na przeciwniku na środku boiska lub w okolicach linii środkowej w sposób zorganizowany. Jest to bardziej zrównoważony rodzaj pressingu, który pozwala na kontrolę przeciwnika bez ryzyka odsłonięcia własnej obrony. Zespoły często stosują ten rodzaj pressingu w trakcie meczu, aby utrzymać kontrolę nad grą i utrudnić przeciwnikowi posiadanie piłki.
Pressing niski: Pressing niski polega na wywieraniu presji na przeciwniku bliżej własnej bramki. Jest to bardziej defensywny rodzaj pressingu, który ma na celu utrzymanie zwartej obrony i uniemożliwienie przeciwnikowi stworzenia sytuacji strzeleckich. Drużyny stosują ten rodzaj pressingu w sytuacjach, gdy są zmuszone bronić się w swojej własnej połowie boiska.
Indywidualny pressing: Indywidualny pressing polega na wywieraniu presji na konkretnym piłkarzu przeciwnika, zazwyczaj jednym z tych, którzy są kluczowi dla gry rywala. Gracze starają się przeszkodzić takiemu zawodnikowi w rozegraniu futbolówki, blokując opcje i zmuszając go do popełnienia błędu, by w końcu odebrać piłkę.
Rozpoznanie różnych rodzajów pressingu oraz umiejętne ich stosowanie są kluczowe dla klubów dążących do sukcesu na boisku. Każdy rodzaj pressingu ma swoje zalety i wady oraz odpowiednie zastosowanie w zależności od sytuacji meczowej i preferencji taktycznych zespołu.
Historia pressingu
Historia pressingu w piłce nożnej jest pełna ważnych wydarzeń i ewolucji, które doprowadziły do jego obecnego znaczenia i roli w grze oraz wywarła wpływ na ogół historii piłki nożnej. Początki stosowania pressingu można śledzić już w latach 60. XX wieku, kiedy to trenerzy zaczęli dostrzegać potencjał tej taktyki jako skutecznego narzędzia zarówno w obronie, jak i ataku. Pierwsze próby stosowania pressingu były związane z rozwijającą się świadomością taktyczną oraz potrzebą adaptacji do zmieniających się warunków gry. Trenerzy eksperymentowali z różnymi formami nacisku na przeciwnika, testując różne strategie i metody. Wraz z rozwojem tej taktyki piłkarskiej zaczęto przywiązywać coraz większą wagę do tej formy prowadzenia gry w piłce nożnej, a trenerzy zaczęli dostrzegać jego potencjał jako skutecznego narzędzia zarówno w obronie, jak i ataku. Kluczowymi momentami w historii pressingu były różne innowacje taktyczne oraz sukcesy drużyn, które skutecznie stosowały tę taktykę. Przykłady takich drużyn to m.in. Ajax Amsterdam z lat 70., który stosował wysoki pressing w połączeniu z grą wysoką linią defensywną, oraz AC Milan z lat 90., który słynął z agresywnego pressingowego stylu gry pod wodzą trenera Arrigo Sacchiego. Wraz z rozwojem dyscypliny sportu i zmieniającymi się trendami taktycznymi, pressingu zaczęto przypisywać coraz większe znaczenie. Współcześnie, jest to nieodłączny element strategii wielu drużyn na całym świecie, a jego znaczenie i rola w grze stale ewoluują. Zrozumienie historii pressingu pozwala lepiej zrozumieć jego obecną rolę i znaczenie w współczesnej grze piłkarskiej.
Taktyka i przygotowanie fizyczne w pressingu
Efektywne stosowanie pressingu w piłce nożnej wymaga zarówno zaawansowanej taktyki, jak i odpowiedniego przygotowania fizycznego zawodników. W aspekcie taktycznym ważna będzie tzw. aktywacja pressingu, czyli wybór momentu na odebranie piłki drużynie przeciwnej. Może to być szybki pressing przy stracie piłki. Drużyna broniąca będzie musiała zatem ustawiać się blisko siebie, by presja i doskok miały miejsce zaraz po stracie. W przypadku, gdy drużyna atakująca buduje grę np. od własnej bramki, aktywacja pressingu może nastąpić przez któregoś z graczy. Np. napastnik może zaatakować rywala, by dać sygnał dla całej drużyny, by przekroczyć linię środkową w celu jak najszybszego odebrania piłki.
Pressing jest najbardziej wymagającą formą prowadzenia gry obronnej. Wysoki pressing niesie ze sobą ryzyko szybkiego zmęczenia i stosowany przez dłuższe okresy meczu może doprowadzić do wyczerpania piłkarzy. Należy wziąć to pod uwagę przy ustalaniu taktyki na dany mecz. Dlatego też przygotowanie fizyczne i trening motoryczny jest kluczowym elementem skutecznego pressingu. Trenerzy muszą zadbać o kondycję fizyczną, szybkość, siłę i wytrzymałość swoich piłkarzy, aby byli w stanie utrzymać wysoki poziom intensywności przez cały mecz.
Gegenpressing czyli kontrpressing, czyli… szybki pressing przy stracie piłki
We współczesnym futbolu pressing uznawany jest za bardzo skuteczny sposób prowadzenia gry. Stosują go tak znane zespoły jak FC Barcelona, Atletico Madryt czy Arsenal Londyn. Zorganizowany pressing, gdy przeciwnicy mają piłkę i prowadzą atak pozycyjny uchodzi wręcz za ideał gry obronnej. W terminologii piłkarskiej jest jeszcze jedna forma skoordynowanego doskoku do zawodników rywala. Gegenpressing to słowo wywodzące się z języka niemieckiego – oznacza ono kontrpressing. To taktyka w piłce nożnej, która polega na natychmiastowym wywieraniu intensywnej presji na przeciwnika zaraz po utracie piłki w celu szybkiego jej odzyskania i przejście do szybkiego ataku. Technika ta ma na celu utrudnienie przeciwnikowi wyjścia z własnej połowy, co może prowadzić do błędów w rozgrywce oraz szybkiego odzyskania piłki przez drużynę, która ją straciła. Jest to taktyka szczególnie popularna w nowoczesnej grze piłkarskiej, często stosowana przez drużyny, które chcą zdominować rywala w środku boiska poprzez szybkie odebranie futbolówki po stracie, najczęściej na połowie rywala. Jeden z najbardziej znanych zwolenników gegenpressingu to niemiecki trener Jurgen Klopp, który stosował tę taktykę z sukcesem zarówno w Borussii Dortmund, jak i w Liverpool FC.
