Definicja idealnego obrońcy piłkarskiego zmieniała się przez lata i ewoluowała razem z futbolem. Kiedyś miał to być chłop jak dąb grający w myśl zasady „piłka może przejść, zawodnik nigdy”. Dziś pojmowanie obrońcy znacznie się zmieniło, ponieważ może on pełnić na boisku różne role. Czy obrońca w dzisiejszym futbolu musi być jednym z najbardziej wszechstronnych piłkarzy na boisku? Postaramy się odpowiedzieć na to pytanie!
Spis treści:
Kim jest obrońca piłkarski?
Na wstępie warto odpowiedzieć sobie na to pytanie. Choć rzecz wydaje się dość oczywista, to krótkie przypomnienie oczywistości nie będzie złym rozwiązaniem.
Obrońca piłkarski jest zatem zawodnikiem występującym w linii defensywnej ustawionej bezpośrednio przed bramkarzem i złożonej najczęściej z czterech, trzech bądź pięciu piłkarzy. Jego podstawowym, pryncypialnym zadaniem jest chronienie dostępu do własnej bramki, utrudnianie rywalom strzelenia gola i rozbijanie ataków przeciwników.
Obrońców dzielimy ze względu na pozycje piłkarskie zajmowane na boisku. Jeśli defensor występuje w centralnej części bloku defensywnego, to jest tzw. środkowym obrońcą lub, inaczej mówiąc, stoperem. Jeśli z kolei obrońca gra bliżej linii bocznej, na prawej lub lewej stronie obrony, to mamy do czynienia z bocznym obrońcą.
Ze względu na zajmowaną pozycję obrońca piłkarski musi wykazywać się szeregiem różnych cech.
Środkowy obrońca na boisku piłkarskim to nie tylko opoka defensywy
Najważniejszym atutem środkowego obrońcy w nowoczesnym futbolu nie powinny być tylko i wyłącznie doskonałe warunki fizyczne. Oczywiście, trudno wyobrazić sobie klasowego stopera, który nie grzeszy wzrostem, ale by stać się klasowym stoperem potrzebna jest nie tylko tężyzna fizyczna, ale także inteligencja, rozumienie gry, odpowiedni charakter oraz umiejętności czysto piłkarskie.
Idealny stoper powinien być zatem wysoki, minimum centymetrów wzrostu, ale jednocześnie niezwykle mobilny. Stoper – obrońca piłkarski musi odznaczać się świetną szybkością, by móc rywalizować z napastnikami w pojedynkach szybkościowych. Ważna jest też siła fizyczna, aby jak równy z równym rywalizować z potężnie zbudowanymi „dziewiątkami” rywali. Szalenie ważna jest też odpowiednia determinacja i właściwie ukierunkowana agresja. W starciach często wygrywa ten, który wykaże się większą ambicją i tej środkowemu obrońcy nigdy nie może zabraknąć.
Nie wolno jednak zapominać o tym, co w piłce nożnej najważniejsze, o walorach czysto piłkarskich. Stoper, który ma problemy w operowaniu piłką, nie dysponuje dokładnym podaniem, dobrym wprowadzeniem piłki na połowę rywala, czy kilkudziesięciu metrowym przerzutem „na nos” może mieć problem, by znaleźć sobie właściwe miejsce we współczesnym futbolu.
Mówiąc wprost, środkowy obrońca piłkarski powinien być dobrze wyszkolonym technicznie zawodnikiem, który przy okazji wykaże się odpowiednimi cechami fizycznymi i wolicjonalnymi, zarówno pod swoim polem karnym, jak i pod bramką rywala. Minęły bowiem czasy, w których obrońców, nawet tych środkowych, rozliczało się tylko z czystych kont. Oczywiście, wciąż jest to główny wyznacznik tego, czy dobrze wykonują swoją pracę, ale nowoczesny futbol wymaga od nich także zaangażowania w ofensywie i co najmniej kilku bramek zdobytych po stałych fragmentach gry, które mogą mieć kluczowe znaczenie w końcowych rozstrzygnięciach w sezonie.
Boczny obrońca – twardy w obronie, groźny pod bramką rywala
Boczny obrońca piłkarski znacznie różni się od swojego kolegi z centrum bloku defensywnego. Przede wszystkim charakterystyka jego gry nie wymaga od niego konkretnego wzrostu – dobrym bocznym obrońcą może być zarówno mikrus, jak i wieżowiec. Kluczowa na tej pozycji jest odpowiednia wydolność – bieganie od pola karnego do pola karnego, stwarzanie zagrożenia pod bramką rywali i destrukcja pod własną wymaga żelaznych płuc. Przyda się także odpowiednia szybkość, nie tylko by dogonić skrzydłowego rywali, ale także by zaskoczyć swojego vis-a-vis w ofensywnej akcji. Bez wątpienia istotnym elementem w grze nowoczesnego bocznego obrońcy jest umiejętność skutecznego dryblingu. To właśnie skrajni defensorzy często tworzą przewagę na skrzydle, a dobrym podaniem czy strzałem są w stanie skruszyć mur rywali.
Kluczowe w grze bocznych obrońców skrojonych na miarę dzisiejszego futbolu jest odpowiednie wyważenie gry w ataku i obronie. Skrajny defensor musi być przede wszystkim inteligentny, by widzieć, kiedy może podłączyć się do akcji ofensywnej, a kiedy zostać w obronie i być zabezpieczeniem przed ewentualnym kontratakiem. Warto też wspomnieć, że boczny obrońca piłkarski jest niejako połączony z ogromną liczbą piłkarzy na murawie. Musi doskonale komunikować się ze stoperami, by tworzyć solidny blok defensywny, świetnie kooperować ze środkowymi pomocnikami, do których często dostarcza piłkę i którym pokazuje się na pozycję w ataku. Ponadto jest zmuszony do dobrej współpracy w obronie i ofensywie ze swoim partnerem na skrzydle, a także musi odnaleźć język z napastnikami, którym często posyła kluczowe podania.
Rola bocznego obrońcy jest jedną z najbardziej wymagających we współczesnym futbolu, a trenerzy piłkarscy tacy jak Pep Guardiola, Julian Nagelsmann czy Jurgen Klopp potrafią wykreować skrajnych defensorów na kluczowe postaci swoich zespołów.
Środkowy obrońca w piłce nożnej – subiektywny ranking TOP 3
Giorgio Chiellini
Pierwszy w rankingu. Jest jak wino, im starszy tym lepszy. Jego występ na EURO 2020 zostanie zapamiętany jako jeden z najlepszych w historii piłki nożnej. Rewelacyjny w defensywie, nieustępliwy, ale zawsze grający w duchu fair play. Doskonały zarówno z piłką, jak i bez niej jest ikoną reprezentacji Włoch i Juventusu FC.
Virgil van Dijk
Na drugim miejscu. Opoka Liverpoolu FC, żołnierz Jurgena Kloppa i postrach napastników. Był jedną z najważniejszych postaci zespołu, który sięgnął po Ligę Mistrzów i wygrał Premier League! Holender, który ostatni sezon i EURO 2020 stracił z powodu urazu więzadeł krzyżowych wraca do wysokiej formy i bez wątpienia jest jednym z najlepszych stoperów w dzisiejszym futbolu.
Ruben Dias
Jeden ze zdolniejszych środkowych obrońców. Po tym, jak dołączył do Manchesteru City Pepa Guardioli, stał się bez wątpienia jednym z najlepszych stoperów na świecie broniąc dostępu do własnej bramki. Ma wszystko, czego od środkowego obrońcy wymaga nowoczesny futbol. Agresywny i nieustępliwy, ale jednocześnie niezwykle elegancki i świetnie wyszkolony technicznie Hiszpan to kluczowa postać mistrza Anglii.
Subiektywny ranking najlepszych bocznych obrońców – TOP 3
Achraf Hakimi
Rewelacyjny Marokańczyk dołączył niedawno do PSG, a wcześniej reprezentował barwy m.in Interu Mediolan czy Realu Madryt. To właśnie we Włoszech eksplodował jego talent. Niezwykle efektowny i efektywny w ofensywie ma pewne deficyty w grze obronnej, ale bez wątpienia jest jednym z najlepszych bocznych obrońców świata.
Andy Robertson
Trudno w tym gronie nie wymienić piłkarza Liverpoolu. Lewą nogą mógłby wiązać krawaty. Nic dziwnego Potrafi fantastycznie dośrodkować z niemal każdej pozycji, a jego strzał jest postrachem bramkarzy. Świetnie spisuje się w obronie i jest znany ze swojej ambicji i niezłomnego charakteru.
Theo Hernandez
Choć to nazwisko nie jest tak popularne w mainstreamie, jak dwa wymienione wcześniej, to warto zwrócić uwagę na zawodnika AC Milanu. Trudno, na pierwszy rzut oka, wskazać jego wyraźne wady. Odkąd dołączył do Rossonerich stał się czołowym defensorem Serie A. Bardzo dobry w obronie i wprost fantastyczny w ofensywie. Jeśli wyeliminuje drobne błędy wynikające często z nieodpowiedniej koncentracji, to stanie się łakomym kąskiem podczas okienka transferowego.