Często niedoceniany, często z dala od błysku fleszy i zainteresowania dziennikarzy. Wykonujący mrówczą pracę potrzebną do sukcesu. Mniej efektowny niż atakujący czy libero, ale niezbędny i niezastępowalny. Rozgrywający w siatkówce to jedna z najważniejszych ról, do której rzadko przywiązuje się odpowiedniego uwagę.
Spis treści:
Rozgrywający w siatkówce – ogólna charakterystyka
Zawodnik występujący na pozycji rozgrywającego najczęściej znacznie różni się od innych graczy na boisku. Nie jest tak skoczny jak atakujący czy przyjmujący, nie jest również tak gibki jak libero w siatkówce. Znacznie przewyższa jednak inny siatkarzy pod względem wyszkolenia technicznego, zwłaszcza jeśli mowa o grze palcami. W jego fachu nie ma miejsca na nieczyste odbicia, a niedokładność nie jest wybaczana. Sposobem górnym jest w stanie dograć piłkę niemal w punkt, z zamkniętymi oczami. Problemu nie sprawiają mu 10-metrowe przerzuty przez całą szerokość siatki. Jest w stanie dograć idealną piłkę „przez plecy” – czyli stojąc tyłem do zawodnika, któremu posyła piłkę. Palcami zagra piłkę, której niektórzy nie byliby w stanie podbić sposobem dolnym. Przede wszystkim jest jednak najbardziej inteligentnym siatkarzem na boisku. Widzi więcej niż inni, ma oczy dookoła głowy. Odznacza się doskonałą intuicją i przewidywaniem, a w trakcie meczu wyciąga wnioski i jest w stanie w mgnieniu oka zmienić styl gry drużyny. Najczęściej jest przedłużeniem ręki trenera, to on decyduje o tym, czy filozofia szkoleniowca znajdzie odzwierciedlenie w grze zespołu. Pełni decydującą rolę na boisku – jeśli on gra dobrze, najczęściej zespół również prezentuje się świetnie. Jeśli jednak rozgrywający ma gorszy dzień, to jego ekipa również ma problemy.
Innymi słowy, rozgrywający to najważniejszy zawodnik na siatkarskim boisku (o wymiarach boiska do siatkówki przeczytasz tutaj: https://pehasports.com/wymiary-boiska-do-siatkowki).
Rozgrywający w siatkówce – rola na boisku
Siatkarski rozgrywający ma przede wszystkim dostarczać piłki atakującym. Po przyjęciu przez libero lub przyjmującego piłka powinna trafić „do rąk” rozgrywającego, który decyduje o tym, w jakim kierunku zostanie poprowadzona akcja. W zależności od jakości pierwszego odbicia rozgrywający może kilka opcji rozegrania. Jeśli przyjęcie jest „w punkt” czyli piłka jest dostarczona do pierwszej linii, rozgrywający ma mnóstwo potencjalnych rozwiązań. Może skorzystać z atakujących na skrzydłach, wybrać atak przez środek, zagrać tzw. pipe’a, czyli wykorzystać atakującego siatkarza znajdującego się poza linią trzeciego metra, a nawet pokusić się o kiwkę, czyli zaskakujące dla przeciwników zagranie prowadzące do zdobycia punktu bez bezpośredniego ataku. Jeśli przyjęcie jest na dobrym poziomie, to rozgrywający ma praktycznie wolną rękę i może wprowadzać w życie swoją wizję gry. Dobre dogranie do siatki otwiera mu pole do swobodnego rozgrywania akcji, zaskakiwania rywali i budowania psychicznej przewagi nad przeciwnikami.
Schody zaczynają się w przypadku niedokładnego przyjęcia. Jeśli rozgrywający jest „odrzucany od siatki”, czyli musi gonić źle podbitą piłkę, wówczas cierpi na drastyczny brak opcji. Najczęściej decyduje się wówczas na wysokie zagrania w kierunku skrzydła. Taka opcja jest oczywiście mało zaskakująca dla przeciwników, ale daje szanse na pozytywne zakończenie akcji.
Rozgrywający, a ustawienie na boisku
Ustawienie w siatkówce jest niezwykle dynamiczne, a rotacje wymagają od zawodników ogromnej koncentracji i inteligencji. W zależności od ustawienia rozgrywający musi pamiętać o zachowaniu odpowiedniej linii poruszania się po boisku. Podstawową informacją na temat gry rozgrywającego jest fakt, że zawsze porusza się on po prawej stronie siatki.
Rozgrywający w pierwszej linii
Jeśli ustawienie w danej akcji lokuje go np. w czwartej strefie (w pierwszej linii, po lewej stronie siatki), to wówczas, po serwisie przeciwnika, zmienia się on z zawodnikiem, który znajduje się w drugiej strefie (pierwsza linia, prawa strona siatki). W takiej sytuacji bardzo ważna jest… ostrożność. Zawodnicy muszą znać swój „pas ruchu”, by nie doszło między nimi do zderzenia. Rozgrywający musi także odpowiednio ocenić trajektorię przyjętej piłki, by odpowiednio się do niej ustawić.
W przypadku zagrywki w siatkówce wykonywanej przez członka swojej drużyny rozgrywający znajdujący się w pierwszej linii jest w pierwszej kolejności zobligowany do gry blokiem. Jeśli uda się zagrać tzw. blokiem pasywnym (wszystko o bloku w siatkówce znajdziesz tutaj: https://pehasports.com/blok-w-siatkowce) i ekipa będzie miała okazję do wyprowadzenia kontrataku, to rozgrywający musi za wszelką cenę dobiec do podbitej piłki i szukać rozegrania palcami w taki sposób, by zgubić blokujących rywali.
Rozgrywający w drugiej linii
Jeśli przy zagrywce rywali zawodnik znajduje się w drugiej linii, to przede wszystkim musi być „ukryty” przez innych graczy, by serwujący nie był w stanie trafić w niego zagrywką i tym samym wyłączyć z rozegrania. Po przyjęciu rozgrywający musi znaleźć się pod siatką i kontynuować akcję ofensywną. Jeśli zawodnik nie jest w stanie dobiec do źle podbitej piłki, to wówczas rolę rozgrywającego przejmuje libero, przyjmujący lub gracz, który znajduje się w najbardziej dogodnej pozycji. Jeśli drużyna wyprowadziła nieskuteczną kontrę i rywal znów ma okazję do przeprowadzenia ataku, to rozgrywający znów musi znaleźć się w drugiej linii i szukać okazji do podbicia piłki.
Podobnie sytuacja ma się w przypadku zagrywki drużyny, w której występuje dany rozgrywający. Po dostarczeniu piłki na stronę rywala rolą rozgrywającego jest zajęcie miejsca w obronie i ewentualne rozgrywanie piłki podbitej przez kolegów z drużyny.
Najlepsi rozgrywający siatkówka w historii reprezentacji Polski
W Polsce siatkówka od kilkudziesięciu lat cieszy się niesłabnącą popularnością. Wielki wpływ na to mają sukcesy, jakie przez lata odnosili biało-czerwoni i biało-czerwone. W panteonie najwybitniejszych polskich siatkarzy i siatkarek znajduje się miejsce dla wielu rozgrywających. My wymienimy o trzech najlepszych.
Gwiazdy Mistrzostw Świata
Stanisław Gościniak
Mistrz świata z 1974 roku, wielokrotny reprezentant Polski, trener i członek Galerii Sław siatkówki. Wymykał się wszelkim schematom, grał nieszablonowo i nieprzewidywalnie dla rywali. Nie dał się zaszufladkować, a choć był członkiem słynnej reprezentacji Huberta Wagnera, to poprzez konflikt z selekcjonerem, którego genezą była decyzja o grze i wyjedzie Gościniaka do USA, nie został mistrzem olimpijskim. Do dziś jest jednak jedną z niekwestionowanych legend polskiej siatkówki.
Paweł Zagumny
Popularny „Guma” zna chyba każdy fan siatkówki w Polsce. Charakterystyczna ruda czupryna, ogromny spokój i wirtuozeria w rozegraniu. Paweł Zagumny był wielką gwiazdy polskiej siatkówki już od 1996 roku, gdy wystąpił na Igrzyskach w Atlancie. Przez lata stanowił o sile reprezentacji Polski, która z europejskiego kopciuszka wyrosła na światową potęgę. Do jego najważniejszych sukcesów nalezą:
- złoty medal Mistrzostw Świata w 2014 roku
- srebrny medal Mistrzostw Świata w 2006 roku
- zwycięstwo w Lidze Światowej 2012
- złoto Mistrzostw Europy 2009
Zagumny był wielokrotnie nagradzany indywidualnie. Został uznany najlepszym rozgrywającym IO w Pekinie w 2008 roku, także MŚ 2006. Ponadto na jego piersi zawisły trzy odznaczenia państwowe. „Guma” bez wątpienia jest jedną z najważniejszych postaci w historii polskiej siatkówki.
Fabian Drzyzga
Naturalny następca Zagumnego i jego partner z drużyny podczas MŚ 2014 roku. Niezwykle utalentowany, aktualnie należący do grona najlepszych rozgrywających na świecie. Jego zmysł do gry kombinacyjnej, a także odwaga w podejmowaniu trudnych decyzji sprawia, że jest on koszmarem blokujących, którzy mają ogromne problemy z odczytywaniem jego zamiarów. Z reprezentacją Polski dwukrotnie zdobył mistrzostwo świata (2014 i 2018), trzykrotnie sięgał po brązowy medal ME (2011, 2019 i 2021). Stanowił, stanowi i mamy nadzieję, że będzie stanowił o sile biało-czerwonych przez kolejne lata.
